Liefhebbers van cultuur, geschiedenis en literatuur konden afgelopen winter genieten van een reeks lezingen in de seminarieruimte van de Duitse militaire begraafplaats in Lommel. Op woensdagavond spraken 5 sprekers onder de titel Vrijspraak – een onorthodoxe vertaling van vrije meningsuiting.

Onze winterlezingenreeks in november werd geopend door Staf Hendrickx met zijn boek “Van Mammoet Tot Big Mac”. De tweede spreker was onze collega Guy Cardeynaels die een presentatie gaf over zijn publicatie “Hoeveel Kost Een Tapir? 28x Kort Over God” – een boek dat theologische en religieuze onderwerpen behandelt. Door vele vragen aangezet, rent de auteur achter God aan. Van de Vlaamse polder tot de heuvels van New England, van de gevangenis in Hasselt tot de bergen van het Beloofde Land. Achter heilige boeken, onder wiskundige verhandelingen en aan boord van de Voyager. En natuurlijk na sluitingstijd: Guy werkt als opvoeder hier op het Duitse oorlogskerkhof, waar hij zijn boek op zijn eigen manier heeft gepresenteerd.

Onze volgende spreker was Jef Vanbussel, een voormalig leraar Duits uit Hamont. Toen hij met pensioen ging, kon hij de vrijgekomen tijd besteden aan onderzoek naar de plaatselijke geschiedenis. Zijn kennis van Goethe’s taal kwam hem weer van pas. Wanneer men zich bezighoudt met de geschiedenis van onze streken in de twintigste eeuw, stuit men niet zelden op bronnen in het Duits. Dat was ook het geval toen hij het oorlogsverhaal van Henri Vanbussel blootlegde. Aan de vooravond van de vergeefse verdedigingscampagne in mei 1940 werd deze Belgische soldaat gevangen genomen door de binnenvallende Wehrmacht en overgebracht naar Stalag VIIIA bij het huidige Zgorzelec in Polen. Tachtig jaar later trad Jef in de voetsporen van zijn vader. In een boeiend betoog vertelde hij hoe twee generaties Vanbussels in Silezië terechtkwamen, elk op hun eigen manier – en in heel verschillende contexten. Een verslag van oorlog en gevangenschap door een persoonlijke bril.

De bekroning van onze winterlezingenreeks was “Een onwaarschijnlijke vriendschap”. Een lezing door Miel Andriesse en Tanja Wolterbeek. Hij werd in 1942 in Eindhoven geboren als Samuel en kreeg zijn minder joods klinkende bijnaam van zijn pleegouders in Helmond. Korte tijd later werden zijn moeder en vader gearresteerd en vermoord in Auschwitz.
Zij was de dochter van een Eindhovense NSB’er – een Nederlandse nazi – die voor de veiligheidsdienst mede-Joden opspoorde. Hun moeilijk te verteren verleden leidde tot een onwaarschijnlijke vriendschap. In deze lezing deelden zij hun ontroerende verhaal.

Meer informatie over evenementen vindt u hier.